لوله فلزی و انواع لوله های فلزی و مزایا و معایب آن
لوله فلزی یکی از پرکاربردترین نوع لوله ها برای سیستم های لوله کشی آب و گاز در ساختمان ها و مجتمع ها می باشد. در این مطلب به بررسی انواع لوله های فلزی خواهیم پرداخت.
لوله چیست؟
لوله مقطعی هست به صورت دایره ای توخالی (شامل قطر،ضخامت و طول ) که بیشتر برای جابه جایی وانتقال سیالات و غیره به کار می رود و در جنس های متفاوتی می تواند ساخته شود.
می توان به : فولادی،بتنی،پلاستیکی،پی وی سی،استیل،آلمنیوم و… اشاره کرد.
انواع لوله فلزی سبک (آب ، فاضلاب): فولادی، چدنی، آهنی
لوله‌های فلزی امروزه از متفاوت ترین لوله‌های مورد استفاده در سیستم‌های لوله کشی صنعتی هستند.
در واقع این لوله‌ها به خاطر مستحکم بودن بالا و مقاومت در برابر گرما، یکی از بهترین لوله ها در ساخت سیستم‌های لوله کشی در فرایندهای صنعتی و نیروگاه‌ها هستند .
انواع لوله‌های فلزی عبارتند از:
- • لوله‌های چدنی
- • لوله‌های آهنی
- • لوله‌های فولادی
هر کدام از این موارد را مورد بحث قرار می دهیم.
لوله‌های فلزی از جمله لوله‌هایی هستند که در صنعت استفاده بسیاری دارند و بزرگ بودن قطر و طولانی بودن خط لوله‌های فلزی در صنعت سبب می‌شود تعویض آنها به دلیل نشتی لوله مشکل ، دشوار و پرهزینه باشد.
برای از بین بردن نشتی لوله‌های فلزی روش دیگری را به شما پیشنهاد می‌دهیم که بسیار آسان و به صرفه است و در عرض چند دقیقه بدون قطع جریان می‌توانید لوله ها را تعمیر و مشکل را برطرف کنید.
انواع لوله‌های فلزی:
چدن (چدن خاکستری) لوله‌ای دارای سابقه تاریخی است و تولید آن در قرن‌های ۱۹ و ۲۰ام آغاز شد و از آن به عنوان لوله فشاری جهت منتقل شدن (جریان) آب و فاضلاب استفاده شد.
لوله آهنی نشکن به تدریج لوله چدنی را از دور خارج کرد و این موفقیتی به حساب می‌آمد و بیشتر کارخانه‌های تولیدی در حال حاضر به ساخت محصول جدید تغییر ایده دادند.
بیشتر لوله‌های چدنی که هنوز هم در بازار پیدا می شود با دو روش قالب‌گیری گودالی و چرخشی در کارخانه تولید می‌شوند. چدن خاکستری که به صورت عمودی در حفره قالب‌گیری میشد از اولین لوله‌های چدنی بودند.
مزیت لوله های فلزی:
- • این نوع لوله ها دیواره ضخیم‌تر نسبت به لوله‌های آهنی نشکن یا فولاد ضد زنگ دارند.
- • سرعت خوردگی شبیه به لوله آهنی نشکن و فولادی است.
- • تولید شدن اکثر لوله‌های چدنی با پوشش ملات سیمانی یا اصلاح شده می باشد.
معایب لوله های فلزی:
- • این نوع لوله ها عملکرد ارتجاعی ندارند و مقاومت مکانیکی پایین‌تری دارند.
- • مستعد خوردگی داخلی و خارجی تحت محیط اطراف است.
- • اتصالات درز‌بندی لوله‌های قدیمی، قابلیت خم‌پذیری بسیار کمی دارند.
- • در مواقعی لوله ها پوشش محافظ خارجی ندارد.
- • اکثر لوله‌های تولید شده قبل از ۱۹۶۰ رویه خارجی نداشتند.
- • مشکلات تولید شامل تغییرات در ضخامت دیواره میشد.
- • سابقه خوبی ندارد.
لوله فلزی نشکن:
لوله فلزی نشکن (DIP) لوله‌ای فشاری است و کاربرد آن در لوله کشی آب آشامیدنی و فاضلاب می‌باشد.
اصلی‌ترین جزء پوشش آن از چدن گرافیتی کروی و فلز نشکن می باشد، با آنکه در درون آن از پوشش مواد سیمانی برای جلوگیری از خوردگی حین جریان آب استفاده شده است، از پوشش خارجی در انواع گوناگون برای جلوگیری از خوردگی ناشی از عوامل محیطی بهره‌گیری می‌شود.
با توجه به پیشرفت صنعت در توزیع لوله فلزی نشکن، لوله‌های چدنی قدیمی اعتبار خود را از دست دادند.
ویژگی‌هایی همچون بهره‌مندی از مواد بهتر، استحکام بیشتر و مقاومت بالا آهن نشکن در برابر شکستگی به اثبات رسیده است؛ اما مانند اکثر مواد آهنی، در برابر خوردگی آسیب‌پذیر است و احتمال شکستن وجود دارد.
مزایا:
- • لوله ها چکش‌خواری بهتر نسبت به چدن خاکستری دارند.
- • نسبت به چدن مقاومت ضربه ای بالایی دارد.
- • مستحکم تر است.
- • وزن آن سبک و چیدمان آسان‌تر است.
- • اتصال آن بسیار ساده تر است.
- • سازگاری با زاویه اتصالات دارد.
- • هزینه لوله‌کشی کمتر به‌علت بزرگ بودن قطر داخلی لوله است.
معایب:
- • لوله ها سرعت خوردگی مشابه چدن خاکستری و فولاد دارند.
- • مستعد زنگ‌زدگی و خوردگی داخلی و خارجی است.
- • نیاز به سیستم‌های محافظت داخلی و خارجی است.
- • دسترسی به سیستم‌های محافظتی محدود است.
- • احتمال وارد شدن آسیب به پوشش‌های پلی‌اتیلن دارد.
لوله فولادی:
این نوع لوله ها در اوایل دهه ۱۸۰۰ اولین روش‌های تولید لوله فولادی به صنعت معرفی شدند، و پیوسته به‌صورت فرآیند‌های پیشرفته که امروزه از آنها استفاده می‌کنیم.
لوله‌های فولادی با قطر زیاد در لوله‌کشی آب و فاضلاب استفاده می شود و معمولا از فولاد کربن ساخته شده و در زیرخاک کار گذاشته می‌شوند.
سه روش اصلی برای ساخت لوله فولادی :
• (قالب خمیری‌شکل) بدون درز:
برای فرم دادن به لوله فولاد، به صورت داغ داخل قالب برده می‌شود. با این روش می‌توان فولادی با قطر ۵۰۰ میلی‌متر تولید کرد. قیمت آن بالاست اما بسیار قابل اطمینان است.
• جوش دادن:
ورقه فولادی را به دور یک قالب می‌پیچانند سپس درز آن را لحیم‌کاری می‌کنند. قیمت آن ارزان‌تر است اما پایداری آن تحت موقعیت پرفشار به اندازه فولاد بدون درز نیست.
• قالب‌گیری :
فولاد مایع و داغ را داخل قالب می‌ریزند. این روش خیلی مورد استفاده قرار نمی گیرد اما به اندازه روش ساخت فولاد بدون درز مطمئن است.
مزیت اصلی لوله فولادی در مقاومت آن است. این لوله‌ها به آسانی در برابر ضربه ترک نمی‌خورند و تاثیر خود را تحت فشار بالا نیز نشان می‌دهد. فولاد تحت فشار بار غیر معمول نمی‌شکند اما خم می‌شود.
مزیت ها:
- • لوله ها مقاومت کششی بالایی دارند.
- • مقاومت فشاری بالایی دارند.
- • در برابر خوردگی سیستم‌ها محافظت گسترده ای دارند.
- • امکان تولید وسیع برحسب قطر و ضخامت دیواره دارد.
- • اتصالات جوشی داوم آن را افزایش می دهند.
معایب:
- • مستعد خوردگی خارجی هستند.
- • مستعد فرآیند الکترولیز هستند.
- • فرآیند اتصال دادن نیازمند جوشکار ماهر است.
- • به‌کارگیری سیستم‌های داخلی و خارجی محافظ زنگ‌زدگی بر قیمت آن می‌افزاید.
- • ممکن است پوشش و دیوارها طی مرحله لوله‌کشی آب و فاضلاب توسط شخص ثالث آسیب ببیند.
در این مطلب سعی کردیم به طور خلاصه به مهمترین نوع لوله ها در ساخت و ساز بپردازیم. برای اینکه بیشتر با جزییات لوله ها آشنا شوید می توانید به مقاله اتصالات لوله کشی ساختمان سر بزنید.
سایت تاسیسات با داشتن بهترین افراد در خدمات لوله کشی تاسیسات و دانش آموخته های دانشگاه های برتر در حوزه تاسیسات آماده انجام طرح ها و نقشه لوله کشی ساختمان در تاسیسات و مجتمع های بزرگ و کارخانجات صنعتی هستیم.
